Στο Πολιτιστικό Κέντρο Απεράθου θα διεξαχθεί το Ε΄ Πανελλήνιο Συνέδριο «Η Νάξος διά μέσου των αιώνων», από την Παρασκευή 30 Αυγούστου έως και την Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου. Το συνέδριο θα
ξεκινήσει το απόγευμα της πρώτης ημέρας με αγιασμό που θα τελέσει ο Μητροπολίτης Παροναξίας, Καλλίνικος, ενώ την έναρξη των εργασιών θα κηρύξει ο ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Πολυτεχνείου-πρώην Πρύτανης, Μανώλης Πρωτονοτάριος.
Δείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου.
Ε΄ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
«Η ΝΑΞΟΣ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ»
Νάξος, Δημοτική Κοινότητα Απεράθου, 30 Αυγούστου-1 Σεπτεμβρίου 2013
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 Αυγούστου 2013
18:00 . Αγιασμός από το Μητροπολίτη Παροναξίας, Καλλίνικο.
Χαιρετισμοί:
- Ιάκωβος Ναυπλιώτης-Σαραντηνός,
Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Ε΄ Συνεδρίου
- Γιάννης Προμπονάς,
Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Δ΄ Συνεδρίου
- Μανόλης Μαργαρίτης,
Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
- Χριστίνα Γιακουμή,
Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Απεράθου
ΚΗΡΥΞΗ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ Ε΄ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
από το Μανώλη Πρωτονοτάριο, ομότιμο καθηγητή του Ε.Μ. Πολυτεχνείου-πρώην Πρύτανη.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ : ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
18:15-19:30
Πρόεδρος: Γιάννης Προμπονάς
- Eιρήνη Λεγάκη και Μαυροειδής Μαυροειδόπουλος, Η αρχαιολογική έρευνα της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες. Παλαιά και νέα δεδομένα.
-Ανδρέας Βλαχόπουλος, Η Νάξος κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. Νήσος Κρητο-Μυκηναϊκή ή Κυκλαδική;
-Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, Συνέχεια της συζήτησης για το όνομα της Νάξου.
-Λεωνίδας Μπουρνιάς, «Δακρυόεν πολυπενθές»…Το ταφικό μνημείο του Ναξίου Αναξίλα στον Κεραμεικό.
- Μαρία Σοφικίτου, Οι αρχαίοι πύργοι της Νάξου: παρατηρήσεις για τη χρήση τους και τη σχέση τους με το περιβάλλον.
19:30 – 19:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΝΑΞΙΑΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 19:45-21:15
Πρόεδρος: Ιωάννης Δ. Ποσάντζης
-Μανόλης Δρης, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης: ο δάσκαλος, ο επιστήμονας.
-Ελένη Βελώνη, Ο Πρύτανης Νικόλαος Εξαρχόπουλος (1934-1935). Πανεπιστήμιο Αθηνών και
δημόσιος λόγος.
-Σοφία Ν. Μπαρδάνη-Σημαντήρη, Πέτρος Γλέζος.
- Νίκος Δέτσης, Μια περιήγηση στο λογοτεχνικό και μεταφραστικό έργο του Νίκου Σφυρόερα.
-Ιάκωβος Ναυπλιώτης-Σαραντηνός, Γεώργιος Κωνστ. Κονδύλης, «Μεγάλη ελπίς της ιατρικής επιστήμης».
-Ιωάννης Ν. Βλασερός, Η ιστορία της ιατρικής στην Νάξο.
21:15-21:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΔΕΙΠΝΟ
ΣΑΒΒΑΤΟ 31 Αυγούστου 2013
3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Από τον μύθο στην ιστορία
9:00-10:00
Πρόεδρος: Βασίλης Λαμπρινουδάκης
- Βάιος Βαγιόπουλος, Η Αριάδνη στη Νάξο: Ov., Her. 10.
- Σοφία Μπελιώτη, Κυδίππη - Πολυκρίτη: Δύο Νάξιες μυθολογικές φιγούρες στα βάθη των αιώνων.
-Μαρικίτα Τριανταφύλλου και Γιάννα Σέργη, Σχέσεις ανθρώπου-ζώου στο λαϊκό, μαγικό, παραμύθι. Το παράδειγμα του "Πενταμπελά" (και της αλεπούς) από τη Νάξο.
- Αλεξάνδρα Σφυρόερα, Όταν οι Νάξιοι εξιστορούσαν το παρελθόν τους: οι αφηγήσεις των πρώτων κατοίκων του νησιού και της Πολυκρίτης.
10:00-10:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Βυζαντινή αρχαιολογία
10:15- 11:15
Πρόεδρος: Στέφανος Ψαρράς
-Knut Odegaard, Kastro Apalirou: The Capital of Byzantine Naxos?
-Χαράλαμπος Πέννας, Προκαταρκτικές παρατηρήσεις σε δύο βυζαντινά μνημεία: Nαός Αγ. Γεωργίου στις Μέλανες - Φωτοδότης Δανακού.
-Μαρία Μαγνήσαλη, Παρατηρήσεις για την Μονή των Ταξιαρχών στο Σαγκρί της Νάξου.
-Αικατερίνη Δελλαπόρτα - Μαρία Τσάφου, Παναγία Ορφανή Σαγκρίου και Ταξιάρχης Μονιτσίων. Έργα αποκατάστασης από την 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
11:15-11:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
5η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Λαϊκή αρχιτεκτονική και τεχνολογία-ονομάτων-επίσκεψις
11:30-12:15
Πρόεδρος: Αναστάσιος Ιακ. Ναυπλιώτης
-Αντώνης Τζιώτης, Μητάτοι και αλώνια: Διατηρητέα μνημεία της τοπικής κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας.
-Κωνσταντίνος Ι. Τουμπακάρης, Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του τυπικού ναξιακού νερόμυλου.
-Μανόλης Τρανούδης, Τοπωνύμια του Σαγκριού.
12:15-12:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
6η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: λατινοκρατία, οθωμανοκρατία (Ι)
12:30-13:15
Πρόεδρος: Αλέκος Φλωράκης
- Αλεξάνδρα Κωσταρέλλη, Η παρουσία του επώνυμου αγίου στη μνημειακή ζωγραφική της Νάξου κατά τους 13ο και 14ο αιώνες.
-Θανάσης Κωτσάκης, Η πολιτισμική όσμωση μεταξύ ελλήνων Ορθοδόξων και Λατίνων στη Νάξο (13ος-19ος αιώνες): η μαρτυρία των υλικών καταλοίπων.
- Μαρία Δ. Μονδέλου, Η Καθολική Εκκλησία στη Νάξο μέσα από την έκθεση του επισκόπου Raphael Schiattini (1636)
- Matteo Campagnolo, Επίπλωση και οικιακός εξοπλισμός στη Νάξο στις αρχές του ΙΗ΄ αι.
13:15-13:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
7η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: λατινοκρατία, οθωμανοκρατία (ΙΙ)
13:30-14:45
Πρόεδρος: Μανώλης Πρωτονοτάριος
-Ben Slot, Η Νάξος στην εποχή του δουκός Ιωάννη Δ΄.
- Γωγώ Βαρζελιώτη, Η Τραγέδια του Αγίου Δημητρίου. Ένα παράδειγμα διαπολιτισμικής προσέγγισης στη Νάξο (1723).
- Βάλτερ Πούχνερ, Ο λαϊκός πολιτισμός σε ναξιώτικα δραματικά έργα του 17ου-18ου αιώνα.
- Marielle Martiniani-Reber, Υφάσματα ενδυμάτων και ένδυσης εσωτερικού χώρου στη Νάξο στις αρχές του ΙΗ΄ αι.
- Δημήτριος Ράπτης, Αξίες, αντιλήψεις και νοοτροπίες των Ναξίων του 18ου αιώνα: η μαρτυρία των νοταριακών εγγράφων.
14:45-15:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΓΕΥΜΑ
8η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: 19ος αιώνας και νεότεροι χρόνοι
17:15-18:30
Πρόεδρος: Ben Slot
- Μαρία Γιουρούκου, Η παρουσία των γυναικών στο ημερολόγιο του υποπροξενείου της Δανίας στην Νάξο 1822-1827.
- Μυρτώ Κατσιγίνη, Η σκολιανή γυναικεία φορεσιά στην Κωμιακή (1850 - 1970).
- Γιάννης Βερώνης, Ανέκδοτες επιστολές του Δαμαριωνίτη Εμμανουήλ Κόκκινου από την Αμερική (αρχές 20ού αιώνα).
- Μαριγώ Ψαρρά-Λιανοπούλου, Οι παραμάνες της Νάξου και η συμβολή τους στην οικογενειακή οικονομία και παιδαγωγία.
-Μαρία Campagnolo-Ποθητού, Το χωριό του Βαρραβά και ο ξεχασμένος (;) χορός των Καλικατζάρων.
18:30-18:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
9η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Δίκαιο, Αυτοδιοίκηση και τοπικοί θεσμοί
18:45-19:45
Πρόεδρος: Μανώλης Δρης
- Γεώργιος Ροδολάκης, Μύλοι στη Νάξο (16ος-19ος αιώνας). Συμβάσεις για την εκμετάλλευσή τους και σχέσεις ιδιοκτησίας.
- Ευδοκία Κονδύλη, Όψεις του λαϊκού δικαίου από τα χωριά Κουρουνοχώρι και Μύλοι Μελάνων.
- Λάζαρος Θεόφιλος, Οι πρώτες άμεσα εκλεγμένες δημοτικές αρχές της Νάξου (1866).
- Βασίλειος Γαβαλάς, Το πρότυπο γάμου στη Νάξο κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.
19:45-20:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
10η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Τ’ Απεράθου(Ι): παιδεία, νοοτροπίες και γλώσσα, τέχνη, ποίηση
20:00-21:00
Πρόεδρος: Μίκης Πρωτοπαπαδάκης
-Νίκος Γρατσίας, Οι Απεραθίτες και τα γράμματα.
-Κατερίνα Παπαθωμά-Μαστοροπούλου, Η φιλολογία σήμερα σε σχέση με τους δεινούς Απεραθίτες φιλολόγους.
- Μαρία Ξεφτέρη, "Αλι, που να...": Λαογραφικές και γλωσσολογικές εκφάνσεις της απεραθίτικης κατάρας.
-Μαρία Kαλτσά, «Ήγραψα στον τοίχο απάνω την πληθώρα τω βασάνω»: Ένας τοίχος στ’ Απεράθου αποκαλύπτει στοιχεία για την τοπική κοινωνία.
21:00-21:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
11η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Τ’ Απεράθου(ΙΙ): Τέχνη, ποίηση, γλώσσα
21:15-22:15
Πρόεδρος: Νίκος Γρατσίας
- Γιώργος Μαστορόπουλος, Εκκλησίες και εκκλησιαστικά κειμήλια της Απειράνθου.
- Ελένη Γιαννούλη, Τα υφαντά ως δώρο στο θείο: συμβολικές και κοινωνικές προεκτάσεις στα απεραθίτικα γυναικεία τάματα.
-Νικόλας Φρ. Κατεινάς, Απεραθίτικη λαϊκή ποίηση.
- Αναστασία Δεουδέ, Η Βοτανική στην απεραθίτικη ντοπιολαλιά.
22:30-22:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΔΕΙΠΝΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ 1 Σεπτεμβρίου 2013
12η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Θρησκευτικός βίος και κοινωνία
11:00-12:15
Πρόεδρος: Χαράλαμπος Πέννας
- Μίκης Αρ. Πρωτοπαπαδάκης, Η προσφορά της Νάξου στην Ορθοδοξία.
- Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Λαϊκή λατρεία του Ναξιώτη νεοφανούς αγίου Νικολάου του Πλανά. Συμβολή στην έρευνα της νεωτερικής ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας.
- Αλέκος Φλωράκης, Η Αγία Γέννηση των Εγκαρών Νάξου.
- Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, Ενδύματα σε δεύτερη χρήση: Το παράδειγμα του επιτραχήλιου του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης από μεταποίηση στολιστικού κεντήματος ναξιώτικης κεντητικής τέχνης (18ος αιώνας).
- π. Κωνσταντίνος Κύλης, Ενθυμήσεις σε παλαίτυπα βιβλία της Μητροπόλεως Παροναξίας (17ος-19ος αιώνας).
12:15-12:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
13η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οικονομία και κοινωνία στη νεΩτερη Νάξο
12:30 - 13:30
Πρόεδρος: Βασίλης Γαβαλάς
- Βασίλης Φραγκουλόπουλος, "Οι ταπεινώς υποφαινόμενοι κάτοικοι των χωρίων Βόθρων και Απειράνθου" και η διαχρονία του σμυριδικού status.
-Στέφανος Βαμιεδάκης, Σμυριδωρυχεία Νάξου: αρχειακά τεκμήρια μέσα από τη συλλογή του Τοπικού Αρχείου Νάξου-ΓΑΚ.
-Εμμανουήλ Β. Μαρμαράς, Μορφές μετακίνησης πληθυσμού στις Κυκλάδες στο γύρισμα του αιώνα: Η περίπτωση της Νάξου.
- Θεμιστοκλής Μπιλής, Το Ελαιοτριβείο Βαλληνδρά και η Ηλεκτρική εταιρεία Τραγαίας στον Καλόξυλο Νάξου.
13:30-13:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
14η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οικονομία και κοινωνία στη σύγχρονη Νάξο
13:45-14:45
Πρόεδρος: Εμμανουήλ Β. Μαρμαράς
- Γεώργιος Μ. Κορρές και Αικατερίνη Κόκκινου, Τοπική Ανάπτυξη και Νησιωτικότητα: Η Μελέτη - Περίπτωση της Νάξου.
- Σοφία Καραπάτη, Bιώσιμη ανάπτυξη της Νάξου (με έμφαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διαχείριση απορριμμάτων, χρήση ανακυκλωμένου νερού και ορθολογική ανάπτυξη τουρισμού).
-Ιωάννης Πρωτονοτάριος, Σχεδιασμός κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και εκπομπών CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) και παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο νησί της Νάξου.
-Βασίλης Κατεινάς, Μύθοι και πραγματικότητα των αμιαντοσωλήνων πόσιμου ύδατος στη Νάξο.
14:45-15:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΓΕΥΜΑ
15η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Παράδοση και νεΩτερικότητα στο λαϊκό πολιτισμό
17:30-18:30
Πρόεδρος: Αλεξάνδρα Σφυρόερα
- Μανόλης Γ. Σέργης, Τα «Βιβλία συμβάντων των κοινοτικών φυλάκων» ως λαογραφική πηγή: Η περίπτωση του αγροφύλακα Κωμιακής Γεωργίου Κ. Χωριανόπουλου.
- Αμαλία Κουμπούρα, Νεόδμητοι ναϊσκοι στο Γλινάδο Νάξου: παράδοση και νεωτερικότητα.
- Κασσιανή Κονταξή, Ο λαϊκός ζωγράφος Βαγγέλης Σέργης-Βουρλιώτης από το Γλινάδο Νάξου.
- Κωνσταντίνος Κλουβάτος, Από την εθιμική παιδιά στο εθιστικό βιντεοπαιχνίδι.
-Κατερίνα Ανδριέλου, Φυσικά ηχοτοπία από το Χαλκί και το Φιλώτι: συμβολή στη μελέτη των ηχοτοπίων της Νάξου.
-Σταύρος Σπηλιάκος, Τα ξεχασμένα του χορού.
18:30-18:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
16η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Πτυχές της σύγχρονης ναξιακής κοινωνίας (Ι)
18:45-20:00
Πρόεδρος: Γεώργιος Θανόπουλος
- Γιάννης Προμπονάς, Μανόλης Σαντοριναίος: ο αθλητής, ο πεζοπόρος της Νάξου και το έργο του.
- Γιάννης Μπαρδάνης, Τα μονοπάτια της Νάξου.
- Μαρουδιά Σταυριανού και Καρούση Ευαγγελία, Η Ειδική Αγωγή στη Νάξο.
- Μανόλης Κορρές, Η χλωρίδα της Νάξου σε συνδυασμό με τη γαστρονομία της.
- Νίκος Κρητικός, Ανακαλύπτοντας τη Νάξο στη Σικελία το 2005.
20:00 – 20:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
17η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Πτυχές της σύγχρονης ναξιακής κοινωνίας (ΙΙ)
20:15-21:15
Πρόεδρος: Γιώργος Μαστορόπουλος
-Ελισάβετ Παπαζώη, Νέες αντιλήψεις στην ανάδειξη μνημείων και τοπίων της Νάξου.
- Στέλιος Λεκάκης, «Ω καρδιά μου που σ’ εθάρρου σα τον πύργο του Χειμάρρου»: Πρόσληψη και αντιμετώπιση του παρελθόντος και των αρχαιοτήτων στη νεότερη και σύγχρονη Νάξο.
- Γεώργιος Θανόπουλος, Δημιουργία και αποθησαύριση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή ενός πρώτου corpus και πίνακα συμφραζομένων (concordance) έντυπης λαϊκής ποίησης: η περίπτωση της εφημερίδας Ναξιακόν Μέλλον (1937-2000).
- Στέλιος Σέργης, Τοπική ταυτότητα και ιστοσελίδες/ιστολόγια πολιτιστικών συλλόγων: η περίπτωση των «εν Αθήναις» ναξιακών συλλόγων.
- Κατερίνα Πολυμεροπούλου, Το διεθνές φεστιβάλ κιθάρας στη Νάξο.
21:15-21:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΔΕΙΠΝΟ
ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Α. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
1. Ναυπλιώτης-Σαραντηνός Ιάκωβος, Πρόεδρος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α.»,Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής
2. Μανιός Αντώνης, Αντιδήμαρχος -Αντιπρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής
3. Γιακουμή Χριστίνα, Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητος Απεράθου
4. Σέργης Μανώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας Δ.Π.Θ.
5. Ψαρράς Στέφανος, Διδάκτωρ Ιστορίας- Ιστορικός
6. Τζιώτης Αντώνης, Φιλόλογος - Πρόεδρος Συλλόγου Φιλωτιτών Αθηνών
7. Μαργαρίτης Γ. Φραγκίσκος, Πρόεδρος ΑΠΑΣ ‘ΤΑ ΦΑΝΑΡΙΑ’
8. Φραγκουλόπουλος Βασίλης, Νομικός-Οικονομολόγος
9. Κουτσογιαννάκη Αικατερίνη, Πολιτική Επιστήμων- Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
10. Ανεβλαβής Φραγκίσκος, Μηχανικός- Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
11. Μαργαρίτη Ι. Αικατερίνη, Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος-Δημοτικός Υπάλληλος
12. Βαλέρη Αργ. Αικατερίνη, Καθηγήτρια Ι.Ε.Κ.
13. Αγαπητού Σοφία, Πρόεδρος Συλλόγου Γυναικών Απεράθου
14. Σιδερή Αικατερίνη, Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
15. Μαργαρίτης Μάρκος ,Δρ.Χημικός Μηχανικός- Πρόεδρος Συλλόγου Απεραθιτών Αθηνών
Β. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
1. ΝαυπλιώτηςΣαραντηνόςΙάκωβος, Πρόεδρος Δ.Σ.«ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
2. Προμπονάς Γιάννης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
3. Ψαρράς Στέφανος,Διδάκτωρ Ιστορίας -Ιστορικός
4. Σέργης Μανώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας Δ.Π.Θ.
5. Δρύς Μανώλης, Ομότιμος Καθηγητής Ε. Μ. Πολυτεχνείου
6. Σφυρόερα Στ. Αλεξάνδρα, Αρχαιολόγος
7. Φραγκουλόπουλος Βασίλης, Νομικός-Οικονομολόγος
ξεκινήσει το απόγευμα της πρώτης ημέρας με αγιασμό που θα τελέσει ο Μητροπολίτης Παροναξίας, Καλλίνικος, ενώ την έναρξη των εργασιών θα κηρύξει ο ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Πολυτεχνείου-πρώην Πρύτανης, Μανώλης Πρωτονοτάριος.
Δείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου.
Ε΄ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
«Η ΝΑΞΟΣ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ»
Νάξος, Δημοτική Κοινότητα Απεράθου, 30 Αυγούστου-1 Σεπτεμβρίου 2013
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 Αυγούστου 2013
18:00 . Αγιασμός από το Μητροπολίτη Παροναξίας, Καλλίνικο.
Χαιρετισμοί:
- Ιάκωβος Ναυπλιώτης-Σαραντηνός,
Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Ε΄ Συνεδρίου
- Γιάννης Προμπονάς,
Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Δ΄ Συνεδρίου
- Μανόλης Μαργαρίτης,
Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
- Χριστίνα Γιακουμή,
Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Απεράθου
ΚΗΡΥΞΗ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ Ε΄ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
από το Μανώλη Πρωτονοτάριο, ομότιμο καθηγητή του Ε.Μ. Πολυτεχνείου-πρώην Πρύτανη.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ : ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
18:15-19:30
Πρόεδρος: Γιάννης Προμπονάς
- Eιρήνη Λεγάκη και Μαυροειδής Μαυροειδόπουλος, Η αρχαιολογική έρευνα της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες. Παλαιά και νέα δεδομένα.
-Ανδρέας Βλαχόπουλος, Η Νάξος κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. Νήσος Κρητο-Μυκηναϊκή ή Κυκλαδική;
-Βασίλειος Λαμπρινουδάκης, Συνέχεια της συζήτησης για το όνομα της Νάξου.
-Λεωνίδας Μπουρνιάς, «Δακρυόεν πολυπενθές»…Το ταφικό μνημείο του Ναξίου Αναξίλα στον Κεραμεικό.
- Μαρία Σοφικίτου, Οι αρχαίοι πύργοι της Νάξου: παρατηρήσεις για τη χρήση τους και τη σχέση τους με το περιβάλλον.
19:30 – 19:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΝΑΞΙΑΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 19:45-21:15
Πρόεδρος: Ιωάννης Δ. Ποσάντζης
-Μανόλης Δρης, Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης: ο δάσκαλος, ο επιστήμονας.
-Ελένη Βελώνη, Ο Πρύτανης Νικόλαος Εξαρχόπουλος (1934-1935). Πανεπιστήμιο Αθηνών και
δημόσιος λόγος.
-Σοφία Ν. Μπαρδάνη-Σημαντήρη, Πέτρος Γλέζος.
- Νίκος Δέτσης, Μια περιήγηση στο λογοτεχνικό και μεταφραστικό έργο του Νίκου Σφυρόερα.
-Ιάκωβος Ναυπλιώτης-Σαραντηνός, Γεώργιος Κωνστ. Κονδύλης, «Μεγάλη ελπίς της ιατρικής επιστήμης».
-Ιωάννης Ν. Βλασερός, Η ιστορία της ιατρικής στην Νάξο.
21:15-21:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΔΕΙΠΝΟ
ΣΑΒΒΑΤΟ 31 Αυγούστου 2013
3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Από τον μύθο στην ιστορία
9:00-10:00
Πρόεδρος: Βασίλης Λαμπρινουδάκης
- Βάιος Βαγιόπουλος, Η Αριάδνη στη Νάξο: Ov., Her. 10.
- Σοφία Μπελιώτη, Κυδίππη - Πολυκρίτη: Δύο Νάξιες μυθολογικές φιγούρες στα βάθη των αιώνων.
-Μαρικίτα Τριανταφύλλου και Γιάννα Σέργη, Σχέσεις ανθρώπου-ζώου στο λαϊκό, μαγικό, παραμύθι. Το παράδειγμα του "Πενταμπελά" (και της αλεπούς) από τη Νάξο.
- Αλεξάνδρα Σφυρόερα, Όταν οι Νάξιοι εξιστορούσαν το παρελθόν τους: οι αφηγήσεις των πρώτων κατοίκων του νησιού και της Πολυκρίτης.
10:00-10:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Βυζαντινή αρχαιολογία
10:15- 11:15
Πρόεδρος: Στέφανος Ψαρράς
-Knut Odegaard, Kastro Apalirou: The Capital of Byzantine Naxos?
-Χαράλαμπος Πέννας, Προκαταρκτικές παρατηρήσεις σε δύο βυζαντινά μνημεία: Nαός Αγ. Γεωργίου στις Μέλανες - Φωτοδότης Δανακού.
-Μαρία Μαγνήσαλη, Παρατηρήσεις για την Μονή των Ταξιαρχών στο Σαγκρί της Νάξου.
-Αικατερίνη Δελλαπόρτα - Μαρία Τσάφου, Παναγία Ορφανή Σαγκρίου και Ταξιάρχης Μονιτσίων. Έργα αποκατάστασης από την 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
11:15-11:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
5η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Λαϊκή αρχιτεκτονική και τεχνολογία-ονομάτων-επίσκεψις
11:30-12:15
Πρόεδρος: Αναστάσιος Ιακ. Ναυπλιώτης
-Αντώνης Τζιώτης, Μητάτοι και αλώνια: Διατηρητέα μνημεία της τοπικής κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας.
-Κωνσταντίνος Ι. Τουμπακάρης, Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του τυπικού ναξιακού νερόμυλου.
-Μανόλης Τρανούδης, Τοπωνύμια του Σαγκριού.
12:15-12:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
6η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: λατινοκρατία, οθωμανοκρατία (Ι)
12:30-13:15
Πρόεδρος: Αλέκος Φλωράκης
- Αλεξάνδρα Κωσταρέλλη, Η παρουσία του επώνυμου αγίου στη μνημειακή ζωγραφική της Νάξου κατά τους 13ο και 14ο αιώνες.
-Θανάσης Κωτσάκης, Η πολιτισμική όσμωση μεταξύ ελλήνων Ορθοδόξων και Λατίνων στη Νάξο (13ος-19ος αιώνες): η μαρτυρία των υλικών καταλοίπων.
- Μαρία Δ. Μονδέλου, Η Καθολική Εκκλησία στη Νάξο μέσα από την έκθεση του επισκόπου Raphael Schiattini (1636)
- Matteo Campagnolo, Επίπλωση και οικιακός εξοπλισμός στη Νάξο στις αρχές του ΙΗ΄ αι.
13:15-13:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
7η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: λατινοκρατία, οθωμανοκρατία (ΙΙ)
13:30-14:45
Πρόεδρος: Μανώλης Πρωτονοτάριος
-Ben Slot, Η Νάξος στην εποχή του δουκός Ιωάννη Δ΄.
- Γωγώ Βαρζελιώτη, Η Τραγέδια του Αγίου Δημητρίου. Ένα παράδειγμα διαπολιτισμικής προσέγγισης στη Νάξο (1723).
- Βάλτερ Πούχνερ, Ο λαϊκός πολιτισμός σε ναξιώτικα δραματικά έργα του 17ου-18ου αιώνα.
- Marielle Martiniani-Reber, Υφάσματα ενδυμάτων και ένδυσης εσωτερικού χώρου στη Νάξο στις αρχές του ΙΗ΄ αι.
- Δημήτριος Ράπτης, Αξίες, αντιλήψεις και νοοτροπίες των Ναξίων του 18ου αιώνα: η μαρτυρία των νοταριακών εγγράφων.
14:45-15:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΓΕΥΜΑ
8η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ναξίων λαϊκός πολιτισμός: 19ος αιώνας και νεότεροι χρόνοι
17:15-18:30
Πρόεδρος: Ben Slot
- Μαρία Γιουρούκου, Η παρουσία των γυναικών στο ημερολόγιο του υποπροξενείου της Δανίας στην Νάξο 1822-1827.
- Μυρτώ Κατσιγίνη, Η σκολιανή γυναικεία φορεσιά στην Κωμιακή (1850 - 1970).
- Γιάννης Βερώνης, Ανέκδοτες επιστολές του Δαμαριωνίτη Εμμανουήλ Κόκκινου από την Αμερική (αρχές 20ού αιώνα).
- Μαριγώ Ψαρρά-Λιανοπούλου, Οι παραμάνες της Νάξου και η συμβολή τους στην οικογενειακή οικονομία και παιδαγωγία.
-Μαρία Campagnolo-Ποθητού, Το χωριό του Βαρραβά και ο ξεχασμένος (;) χορός των Καλικατζάρων.
18:30-18:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
9η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Δίκαιο, Αυτοδιοίκηση και τοπικοί θεσμοί
18:45-19:45
Πρόεδρος: Μανώλης Δρης
- Γεώργιος Ροδολάκης, Μύλοι στη Νάξο (16ος-19ος αιώνας). Συμβάσεις για την εκμετάλλευσή τους και σχέσεις ιδιοκτησίας.
- Ευδοκία Κονδύλη, Όψεις του λαϊκού δικαίου από τα χωριά Κουρουνοχώρι και Μύλοι Μελάνων.
- Λάζαρος Θεόφιλος, Οι πρώτες άμεσα εκλεγμένες δημοτικές αρχές της Νάξου (1866).
- Βασίλειος Γαβαλάς, Το πρότυπο γάμου στη Νάξο κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα.
19:45-20:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
10η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Τ’ Απεράθου(Ι): παιδεία, νοοτροπίες και γλώσσα, τέχνη, ποίηση
20:00-21:00
Πρόεδρος: Μίκης Πρωτοπαπαδάκης
-Νίκος Γρατσίας, Οι Απεραθίτες και τα γράμματα.
-Κατερίνα Παπαθωμά-Μαστοροπούλου, Η φιλολογία σήμερα σε σχέση με τους δεινούς Απεραθίτες φιλολόγους.
- Μαρία Ξεφτέρη, "Αλι, που να...": Λαογραφικές και γλωσσολογικές εκφάνσεις της απεραθίτικης κατάρας.
-Μαρία Kαλτσά, «Ήγραψα στον τοίχο απάνω την πληθώρα τω βασάνω»: Ένας τοίχος στ’ Απεράθου αποκαλύπτει στοιχεία για την τοπική κοινωνία.
21:00-21:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
11η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Τ’ Απεράθου(ΙΙ): Τέχνη, ποίηση, γλώσσα
21:15-22:15
Πρόεδρος: Νίκος Γρατσίας
- Γιώργος Μαστορόπουλος, Εκκλησίες και εκκλησιαστικά κειμήλια της Απειράνθου.
- Ελένη Γιαννούλη, Τα υφαντά ως δώρο στο θείο: συμβολικές και κοινωνικές προεκτάσεις στα απεραθίτικα γυναικεία τάματα.
-Νικόλας Φρ. Κατεινάς, Απεραθίτικη λαϊκή ποίηση.
- Αναστασία Δεουδέ, Η Βοτανική στην απεραθίτικη ντοπιολαλιά.
22:30-22:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΔΕΙΠΝΟ
ΚΥΡΙΑΚΗ 1 Σεπτεμβρίου 2013
12η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Θρησκευτικός βίος και κοινωνία
11:00-12:15
Πρόεδρος: Χαράλαμπος Πέννας
- Μίκης Αρ. Πρωτοπαπαδάκης, Η προσφορά της Νάξου στην Ορθοδοξία.
- Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Λαϊκή λατρεία του Ναξιώτη νεοφανούς αγίου Νικολάου του Πλανά. Συμβολή στην έρευνα της νεωτερικής ελληνικής λαϊκής θρησκευτικότητας.
- Αλέκος Φλωράκης, Η Αγία Γέννηση των Εγκαρών Νάξου.
- Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, Ενδύματα σε δεύτερη χρήση: Το παράδειγμα του επιτραχήλιου του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης από μεταποίηση στολιστικού κεντήματος ναξιώτικης κεντητικής τέχνης (18ος αιώνας).
- π. Κωνσταντίνος Κύλης, Ενθυμήσεις σε παλαίτυπα βιβλία της Μητροπόλεως Παροναξίας (17ος-19ος αιώνας).
12:15-12:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
13η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οικονομία και κοινωνία στη νεΩτερη Νάξο
12:30 - 13:30
Πρόεδρος: Βασίλης Γαβαλάς
- Βασίλης Φραγκουλόπουλος, "Οι ταπεινώς υποφαινόμενοι κάτοικοι των χωρίων Βόθρων και Απειράνθου" και η διαχρονία του σμυριδικού status.
-Στέφανος Βαμιεδάκης, Σμυριδωρυχεία Νάξου: αρχειακά τεκμήρια μέσα από τη συλλογή του Τοπικού Αρχείου Νάξου-ΓΑΚ.
-Εμμανουήλ Β. Μαρμαράς, Μορφές μετακίνησης πληθυσμού στις Κυκλάδες στο γύρισμα του αιώνα: Η περίπτωση της Νάξου.
- Θεμιστοκλής Μπιλής, Το Ελαιοτριβείο Βαλληνδρά και η Ηλεκτρική εταιρεία Τραγαίας στον Καλόξυλο Νάξου.
13:30-13:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
14η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οικονομία και κοινωνία στη σύγχρονη Νάξο
13:45-14:45
Πρόεδρος: Εμμανουήλ Β. Μαρμαράς
- Γεώργιος Μ. Κορρές και Αικατερίνη Κόκκινου, Τοπική Ανάπτυξη και Νησιωτικότητα: Η Μελέτη - Περίπτωση της Νάξου.
- Σοφία Καραπάτη, Bιώσιμη ανάπτυξη της Νάξου (με έμφαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διαχείριση απορριμμάτων, χρήση ανακυκλωμένου νερού και ορθολογική ανάπτυξη τουρισμού).
-Ιωάννης Πρωτονοτάριος, Σχεδιασμός κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και εκπομπών CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) και παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο νησί της Νάξου.
-Βασίλης Κατεινάς, Μύθοι και πραγματικότητα των αμιαντοσωλήνων πόσιμου ύδατος στη Νάξο.
14:45-15:00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΓΕΥΜΑ
15η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Παράδοση και νεΩτερικότητα στο λαϊκό πολιτισμό
17:30-18:30
Πρόεδρος: Αλεξάνδρα Σφυρόερα
- Μανόλης Γ. Σέργης, Τα «Βιβλία συμβάντων των κοινοτικών φυλάκων» ως λαογραφική πηγή: Η περίπτωση του αγροφύλακα Κωμιακής Γεωργίου Κ. Χωριανόπουλου.
- Αμαλία Κουμπούρα, Νεόδμητοι ναϊσκοι στο Γλινάδο Νάξου: παράδοση και νεωτερικότητα.
- Κασσιανή Κονταξή, Ο λαϊκός ζωγράφος Βαγγέλης Σέργης-Βουρλιώτης από το Γλινάδο Νάξου.
- Κωνσταντίνος Κλουβάτος, Από την εθιμική παιδιά στο εθιστικό βιντεοπαιχνίδι.
-Κατερίνα Ανδριέλου, Φυσικά ηχοτοπία από το Χαλκί και το Φιλώτι: συμβολή στη μελέτη των ηχοτοπίων της Νάξου.
-Σταύρος Σπηλιάκος, Τα ξεχασμένα του χορού.
18:30-18:45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
16η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Πτυχές της σύγχρονης ναξιακής κοινωνίας (Ι)
18:45-20:00
Πρόεδρος: Γεώργιος Θανόπουλος
- Γιάννης Προμπονάς, Μανόλης Σαντοριναίος: ο αθλητής, ο πεζοπόρος της Νάξου και το έργο του.
- Γιάννης Μπαρδάνης, Τα μονοπάτια της Νάξου.
- Μαρουδιά Σταυριανού και Καρούση Ευαγγελία, Η Ειδική Αγωγή στη Νάξο.
- Μανόλης Κορρές, Η χλωρίδα της Νάξου σε συνδυασμό με τη γαστρονομία της.
- Νίκος Κρητικός, Ανακαλύπτοντας τη Νάξο στη Σικελία το 2005.
20:00 – 20:15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
17η ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Πτυχές της σύγχρονης ναξιακής κοινωνίας (ΙΙ)
20:15-21:15
Πρόεδρος: Γιώργος Μαστορόπουλος
-Ελισάβετ Παπαζώη, Νέες αντιλήψεις στην ανάδειξη μνημείων και τοπίων της Νάξου.
- Στέλιος Λεκάκης, «Ω καρδιά μου που σ’ εθάρρου σα τον πύργο του Χειμάρρου»: Πρόσληψη και αντιμετώπιση του παρελθόντος και των αρχαιοτήτων στη νεότερη και σύγχρονη Νάξο.
- Γεώργιος Θανόπουλος, Δημιουργία και αποθησαύριση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή ενός πρώτου corpus και πίνακα συμφραζομένων (concordance) έντυπης λαϊκής ποίησης: η περίπτωση της εφημερίδας Ναξιακόν Μέλλον (1937-2000).
- Στέλιος Σέργης, Τοπική ταυτότητα και ιστοσελίδες/ιστολόγια πολιτιστικών συλλόγων: η περίπτωση των «εν Αθήναις» ναξιακών συλλόγων.
- Κατερίνα Πολυμεροπούλου, Το διεθνές φεστιβάλ κιθάρας στη Νάξο.
21:15-21:30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΔΕΙΠΝΟ
ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Α. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
1. Ναυπλιώτης-Σαραντηνός Ιάκωβος, Πρόεδρος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α.»,Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής
2. Μανιός Αντώνης, Αντιδήμαρχος -Αντιπρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής
3. Γιακουμή Χριστίνα, Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητος Απεράθου
4. Σέργης Μανώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας Δ.Π.Θ.
5. Ψαρράς Στέφανος, Διδάκτωρ Ιστορίας- Ιστορικός
6. Τζιώτης Αντώνης, Φιλόλογος - Πρόεδρος Συλλόγου Φιλωτιτών Αθηνών
7. Μαργαρίτης Γ. Φραγκίσκος, Πρόεδρος ΑΠΑΣ ‘ΤΑ ΦΑΝΑΡΙΑ’
8. Φραγκουλόπουλος Βασίλης, Νομικός-Οικονομολόγος
9. Κουτσογιαννάκη Αικατερίνη, Πολιτική Επιστήμων- Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
10. Ανεβλαβής Φραγκίσκος, Μηχανικός- Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
11. Μαργαρίτη Ι. Αικατερίνη, Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος-Δημοτικός Υπάλληλος
12. Βαλέρη Αργ. Αικατερίνη, Καθηγήτρια Ι.Ε.Κ.
13. Αγαπητού Σοφία, Πρόεδρος Συλλόγου Γυναικών Απεράθου
14. Σιδερή Αικατερίνη, Μέλος Δ.Σ. «ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
15. Μαργαρίτης Μάρκος ,Δρ.Χημικός Μηχανικός- Πρόεδρος Συλλόγου Απεραθιτών Αθηνών
Β. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
1. ΝαυπλιώτηςΣαραντηνόςΙάκωβος, Πρόεδρος Δ.Σ.«ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α»
2. Προμπονάς Γιάννης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
3. Ψαρράς Στέφανος,Διδάκτωρ Ιστορίας -Ιστορικός
4. Σέργης Μανώλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας Δ.Π.Θ.
5. Δρύς Μανώλης, Ομότιμος Καθηγητής Ε. Μ. Πολυτεχνείου
6. Σφυρόερα Στ. Αλεξάνδρα, Αρχαιολόγος
7. Φραγκουλόπουλος Βασίλης, Νομικός-Οικονομολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου